Pages

Sunday, April 10, 2011

Η Ελληνική Κρίση και ο ρόλος της Εκπαίδευσης.

Η Ελληνική χρεωκοπία είναι μια χρεωκοπία του κρατικοδίαιτου μοντέλου διαπλοκής, διαφθοράς και αργομισθίας, ενός λαϊκίστικου μοντέλου συντεχνιακών και μικροκομματικών αντιλήψεων με στόχο τον εύκολο πλουτισμό και τη φιλοσοφία της αρπαχτής. Εάν αυτό το κρατικοδίαιτο και αντιπαραγωγικό ελληνικό μοντέλο δεν αλλάξει σε ένα άλλο ικανό το οποίο να παράγει πρωτογενή πλεονάσματα τότε ακόμη και να διαγραφεί το σύνολο του χρέους μας πολύ σύντομα θα ξαναβρεθούμε στην ίδια θέση. Το απόστημα της διαφθοράς δεν έχει εκριζωθεί, τα σκάνδαλα κουκουλώνονται εν ριπή οφθαλμού και με τη σύμφωνη γνώμη της πλειοψηφίας του πολιτικού μας κόσμου, τα συνδικάτα έχουν εξελιχθεί σε μικρές μαφίες οι οποίες ουσιαστικά διοικούν τις ΔΕΚΟ, η φοροδιαφυγή χτυπάει κόκκινο, η γραφειοκρατία θυμίζει τις στρατιές των κινέζων μανδαρίνων ενός κράτους Λεβιάθαν και η καχυποψία προς τα ξένα επενδυτικά κεφάλαια εμφανίζεται ολοένα και πιο συχνά! Δεν υπάρχει επαρκής συντονισμός του κυβερνητικού έργου, ταχύτητα στη λήψη και εκτέλεση αποφάσεων, πιστή εφαρμογή των νόμων και αποτελεσματική στρατηγική.

Ειλικρινά δεν είναι στις προθέσεις μου να καταστρέψω τα όνειρα ενός δεκαεξάχρονου που ετοιμάζεται να ανοίξει τα φτερά του! Δε θα γινόμουν δάσκαλος άλλωστε και μάλιστα πολλοί μαθητές μου (παλιοί και νέοι) μπορούν να επιβεβαιώσουν το γεγονός ότι προσπαθώ όλα αυτά τα χρόνια και παρά τις αρνητικές συνθήκες να τους εμφυσήσω την αγάπη για τη γνώση, το διαρκή αγώνα για αυτοβελτίωση και την ακλόνητη πίστη ότι μπορούν να τα καταφέρουν εφόσον το πιστεύουν και το θέλουν πραγματικά. Έγινα δάσκαλος επειδή επηρεάστηκα βαθύτατα από την ταινία ‘Ο Κύκλος των Χαμένων Ποιητών’ και το carpe diem έγινε προσωπικό μου motto! Δεν εγκαταλείπω την προσπάθεια και πιστεύω στη θέληση του ατόμου!

Από εκεί και πέρα όμως ΔΕΝ είναι δυνατόν να αλλάξει συνολικά και ριζικά μια κοινωνία επειδή 3 δάσκαλοι, 5 γιατροί και 2 πολιτικοί κάνουν τη δουλειά τους σωστά, την αγαπούν και θέλουν να προσφέρουν! Η κοινωνία αλλάζει συντεταγμένα, με συντονισμένα βήματα ή άλματα προόδου, υγιούς ανταγωνισμού, άμιλλας, καλλιέργειας του ομαδικού πνεύματος και της πολιτικής αγωγής, προάσπισης των αρχών και αξιών και προώθησης του εθελοντισμού, μεταξύ άλλων.

Αυτά όχι μόνο δεν έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται στη χώρα μας αλλά τουναντίον η κοινωνία μας βουλιάζει στη σήψη και τη διαφθορά καθημερινά. Άκουσα πριν λίγες μέρες έναν καθηγητή Ιατρικής σε κάποιο πάνελ να διορθώνει τον παρουσιαστή ο οποίος τον ρωτούσε για τα διαβόητα φακελάκια στο χώρο της Υγείας. Ο καθηγητής έσπευσε να επιπλήξει τον παρουσιαστή λέγοντάς του μάλιστα ότι τα φακελάκια ονομάζονται κανονικά ‘παραπληρωμές’ οι οποίες, συνεχίζοντας ακάθεκτος, σε ορισμένες περιπτώσεις ΒΟΗΘΟΥΝ τον ασθενή να εξυπηρετηθεί γρηγορότερα και αποτελεσματικότερα! Και αντί να γίνει αυτεπάγγελτη δίωξη ΑΜΕΣΑ, οι πάντες τον άκουγαν ωσάν να είχε εκστομίσει κάτι το εντελώς φυσιολογικό. Η κοινωνία μας λοιπόν έχει φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα αποχαύνωσης και αναισθητοποίησης. Βρισκόμαστε στην κατάσταση όπου κάποιος προσπαθεί να γαργαλήσει το ακρωτηριασμένο άκρο ενός ασθενούς.

Επομένως, από πού αλλάζουν όλα; Μα φυσικά με την ανάλογη παιδεία. Συνεχώς καυχόμαστε ότι η γλώσσα μας διαχωρίζει την Παιδεία από την Εκπαίδευση ενώ οι ατυχείς και φτωχοί γλωσσικά Αγγλοσάξονες έχουν μόνο τη λέξη Education μέσα στην οποία περικλείονται όλα τα νοήματα! Αυτές οι αστειότητες, οι απίθανοι νεολογισμοί, ο φόβος της αλλοτρίωσης των ηθών μας από τους ξένους, η πεποίθηση ότι ΟΛΟΙ μας επιβουλεύονται και μας αδικούν κατάφωρα, η σιγουριά του ότι είμαστε πρώτοι και καλύτεροι, όλα αυτά μας κρατούν καθηλωμένους σε μια εξόχως αηδιαστική προγονολαγνεία, σε ένα οπισθοδρομικό τρόπο σκέψης και σε μία συνωμοσιολογικού τύπου φοβία η οποία και μας αφαιρεί κάθε διάθεση για πρόοδο και δημιουργία! Με αυτές τις πεποιθήσεις δε θα καταφέρουμε ποτέ να βρούμε την Ιθάκη. Και δυστυχώς ούτε και το ταξίδι μας προς την Ιθάκη θα είναι ευχάριστο.

Η Παιδεία μας λοιπόν αλλάζει με τυμπανοκρουσίες! Ήρθε το Νέο Λύκειο! Ποιο νέο; Πάμε πίσω στο 1980 όπως ακριβώς ήταν το Λύκειο ακόμη και πριν να πάω εγώ! Πίσω στις Δέσμες, υποχρεωτικά και πάλι τα Θρησκευτικά, τα πολυδιαφημισμένα μαθήματα επιλογής που θα εισάγονταν στο Λύκειο για να διευρύνουν τις κλίσεις και τις δεξιότητες των μαθητών είναι ουσιαστικά ανύπαρκτα, αφού θα έπρεπε να προσληφθούν και οι ανάλογοι καθηγητές ειδικοτήτων αλλά και να δημιουργηθεί και η ανάλογη υποδομή. Το μάθημα ‘Τέχνη και Πολιτισμός’ ενσωματώθηκε για τους τύπους στα μαθήματα επιλογής αφού είναι σίγουρο ότι και πάλι οι μαθητές θα το αγνοήσουν και θα επιλέξουν τα μαθήματα που θα τους βοηθήσουν να προετοιμαστούν καλύτερα για την εισαγωγή τους στο πανεπιστήμιο, ενώ μειώθηκαν και οι ώρες των ξένων γλωσσών που έτσι και αλλοιώς ήταν η χαρά του παιδιού. Το μάθημα της δημιουργικής εργασίας από ποιον θα γίνεται; Έχουν εκπαιδευθεί οι καθηγητές μας στο Academic Writing? Πως θα το διδάξουν το μάθημα; Είναι βέβαιο ότι το copy and paste από τη Wikipedia θα πάει σύννεφο!

Δεν αλλάζει η Εκπαίδευση με ένα απλό ανακάτεμα και μάλιστα με την προσθήκη παλαιών υλικών. Η πραγματική ουσία της εκπαίδευσης είναι η διαπαιδαγώγηση, η προπαρασκευή και προετοιμασία του μαθητή ώστε να είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις και τις δυσκολίες στο στίβο της ζωής. Εκεί χρειάζεται ένα σχολείο ανοιχτό, στιβαρό με άρτια εκπαιδευμένους καθηγητές, με την εισαγωγή μαθημάτων που να έχουν ΑΜΕΣΗ σχέση με τη ζωή και την πραγματικότητα όπως Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (όχι για τους τύπους), Σεξουαλική Διαπαιδαγώγηση, Εφαρμογές της Τεχνολογίας στην Εκπαίδευση, Κοινωνική Ανθρωπολογία, Πολιτική Αγωγή, Σύγχρονη Παγκόσμια Ιστορία και Λογοτεχνία, Αστρονομία, πολλές ώρες ξένων γλωσσών, χρειάζονται επίσης άρτια εξοπλισμένα εργαστήρια επιστημών, σύγχρονη και ενημερωμένη βιβλιοθήκη κλπ. Είναι δυνατόν τα παιδιά να έχουν βιβλία όπου στους υπολογιστές να θεωρείται η δισκέτα ως το πιο σύγχρονο μέσο αποθήκευσης δεδομένων αλλά και στις Αρχές Οικονομίας να παρατίθενται τα οικονομικά στοιχεία σε δραχμές;

Η εθνική υπερηφάνεια και η χαλύβδωση της εθνικής συνείδησης μέσω της διδασκαλίας της Ιστορίας στα σχολεία έχει δημιουργήσει μία αρτηριοσκληρωτική νοοτροπία που δύσκολα αντιλαμβάνεται τις αλλαγές στο παγκόσμιο στερέωμα. Η ανοχή μας στη διαφορετικότητα και την πολυπολιτισμικότητα είναι πολύ χαμηλή ενώ αδυνατούμε να κατανοήσουμε ότι η χώρα μας είναι μέρος αυτού του κόσμου και όχι το κέντρο του κόσμου!

Όμως και το σχολείο είναι καθρέφτης της κοινωνίας μας. Όσο τα παιδιά δε θα βλέπουν τα ανάλογα πρότυπα αλλά αντιθέτως θα παρακολουθούν μια πολιτική και κοινωνική σκηνή βουτηγμένη στη διαφθορά, την ανικανότητα, τη σκοπιμότητα και την παρακμή, τότε ακόμη και ο πιο αφοσιωμένος δάσκαλος θα παραμείνει μια γραφική φιγούρα εκτός πραγματικότητας, ένας φτωχοπρόδρομος που θα φωνασκεί μέσα σε ένα ανθυγιεινό περιβάλλον γεμάτο στρεβλότητες και συντεχνιακές αντιλήψεις. Στην καλύτερη περίπτωση το μόνο που θα καταφέρει να επιτύχει ο εν λόγω δάσκαλος είναι να επηρεάσει θετικά εκείνα τα παιδιά που θα έχουν ήδη ένα καλό υπόβαθρο. Και αυτό σας το λέω από την προσωπική μου εμπειρία.

Το δυνατό σχολείο είναι η βάση για την επιτυχία! Αντί λοιπόν να καθαρίζουμε τον κόπρο του Αυγεία από τα σχολεία μας καλό θα ήταν να λειτουργούσαμε ήδη σε ένα καθαρό, αξιοκρατικό, αδιάφθορο, ανταγωνιστικό, δίκαιο και πρωτοποριακά πνευματικό πλέγμα σχολείων τα οποία θα μας εξασφάλιζαν μια δημιουργική βιωσιμότητα. Όμως αυτό δε φαίνεται στον ορίζοντα γιατί προϋποθέτει τη διαφάνεια, την ισονομία, τη συμμετοχική δημοκρατία, το σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, τη συμπόνοια και το σεβασμό στους ανθρώπους με κινητικά προβλήματα, την ανεξιθρησκεία, την ανοχή στη διαφορετικότητα, την περιβαλλοντική συνείδηση, τις αρετές της άμιλλας και της αμοιβαιότητας, την αξιοκρατία και την ευθυκρισία. Τίποτε από αυτές τις αρετές δε διδάσκεται, κοινωνείται ή μεταλαμπαδεύεται. Έχουμε απωλέσει κάθε έννοια συλλογικής προσπάθειας και πνευματικής προόδου και εωσότου τη βρούμε θα είμαστε παρίες και θα τρώμε τις σάρκες μας…

Τα παιδιά που βρίσκονται τώρα στο σχολείο θα πρέπει να καταβάλλουν τεράστια προσπάθεια ώστε καταρχήν να θωρακίσουν τους εαυτούς τους απέναντι στη σαπίλα του συστήματος και κατόπιν να φροντίσουν να ενημερώνονται, να διαβάζουν και να καλλιεργούνται, έστω και με τα δικά τους μέσα, ώστε να προετοιμαστούν κατάλληλα για τις σπουδές τους σε Ευρώπη ή Αμερική. Δεν υπάρχει άλλη λύση γι’αυτή τη γενιά παρά μόνο η ‘εκπαιδευτική’ μετανάστευση. Εκεί τα παιδιά θα δημιουργήσουν τις ανάλογες προϋποθέσεις για ένα καλύτερο αύριο και από εκεί και πέρα ας αποφασίσουν αν θέλουν να επιστρέψουν ή όχι.

Αν στην εξαιρετικά οργανωμένη και πλούσια Ιαπωνία μετά τη μεγάλη καταστροφή της 11ης Μαρτίου χρειάζεται, όπως σημειώνει ο έγκυρος συντάκτης του περιοδικού TIME, Michael Elliot, όχι απλώς να αλλάξουν κάποια πολιτικά πρόσωπα αλλά μια ολόκληρη κοινωνία να ανανεωθεί και να επαναπροσδιορίσει πολλές στρεβλές πρακτικές, να κινηθεί γρηγορότερα σε πολλά μέτωπα, οικονομικά, πολιτιστικά, πολιτικά αλλά και να παραδώσει τα ηνία για μια εκ βάθρων κοινωνική αλλαγή σε αυτούς που είχαν περιθωριοποιηθεί στο παρελθόν, φανταστείτε πόσα πράγματα και σε τι βάθος πρέπει να αλλάξουν στη χώρα μας.

Η διαφθορά και η ατιμωρησία είναι διαλυτικά φαινόμενα και δημιουργούν ανεπανόρθωτα ρήγματα στον κοινωνικό ιστό! Χρειάζεται συντονισμένη προσπάθεια ετών και συστηματική καλλιέργεια εμπιστοσύνης μεταξύ κράτους και πολιτών ώστε να μπορέσουμε να βγούμε από αυτό τον φαύλο κύκλο της μιζέριας και της παρακμής. Ο καθένας από εμάς ας αναλάβει και τις ευθύνες που του αναλογούν.

Οι έννοιες του εθελοντισμού, του σύγχρονου πατριωτισμού και της κοινωνίας των πολιτών είναι σημαντικές ώστε να μπορέσουν τα παιδιά - οι αυριανοί πολίτες - να κατανοήσουν και να κάνουν κτήμα τους την κοινή κληρονομιά για ζητήματα όπως το περιβάλλον, την πολυδιάστατη εκπαίδευση, την κοινωνική δικαιοσύνη, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το δημοκρατικό πολίτευμα, τις παγκόσμιες αξίες.

Τελειώνοντας θα ήθελα να καταλήξω με μια φράση του μεγάλου Φραγκλίνου Ρούζβελτ:

«Η Δημοκρατία δεν μπορεί να επιτύχει παρά μόνον όταν εκείνοι που εκφράζουν την επιλογή τους είναι έτοιμοι να επιλέξουν με σύνεση. Η πραγματική διασφάλιση της δημοκρατίας επομένως, είναι η εκπαίδευση».

Και προσθέτω: Η αληθινή, προοδευτική, ρηξικέλευθη και ανεξάρτητη εκπαίδευση!

Σας ευχαριστώ πάρα πολύ!