Αιώνιο κώμα...

Πολλοί με ρωτούν πότε θα «γυρίσει» η κατάσταση ώστε να φτιάξουν τα πράγματα και να συνέλθουμε. Η απάντησή μου τους σοκάρει: Ποτέ δεν είχαν «φτιάξει» τα πράγματα! Ποτέ δεν ήταν η κατάσταση καλή και δεν πρόκειται ποτέ να συνέλθουμε όσο εξακολουθούμε να βαδίζουμε στο ίδιο μονοπάτι της απύθμενης βλακείας που μας χαρακτηρίζει ως πολίτες αυτής εδώ της χώρας. Η οικονομική κρίση απλώς χτύπησε την τσέπη του Έλληνα και το γεγονός αυτό του προκάλεσε μια τεράστια υπαρξιακή κρίση. Βλέπετε τα τελευταία 40 χρόνια λίγδωσε το αντεράκι μας με φούσκες, υποσχέσεις, πλαστικό χρήμα και όλα έφτιαξαν μονομιάς. Γίναμε Ευρώπη! Μπορούσαμε να έχουμε ότι και οι Παριζιάνοι, οι Μιλανέζοι και οι Λονδρέζοι. Πιστέψαμε ότι επειδή είχαμε πλέον και εμείς τη δυνατότητα να οδηγήσουμε μια δανεική BMW, να ταξιδέψουμε με δανεικό χρήμα και να μείνουμε σε δανεικό σπίτι, ότι ανεβήκαμε κατηγορία, ότι δεν είχαμε να ζηλέψουμε τίποτε από την προηγμένη Ευρώπη και ήμασταν έτοιμοι να κατακτήσουμε τον κόσμο με τις απίθανες ελληνοκεντρικές θεωρίες μας. Ουφ, ξέρω, ξέρω τα έχω πει πολλές φορές αυτά αλλά κάθε μέρα βλέπω να σερνόμαστε σε έναν ανυπόφορο βάλτο και υπάρχουν στιγμές που πνίγομαι. Ούτε το υπέροχο πρελούδιο από τον «Ιπτάμενο Ολλανδό» του Ριχάρδου Βάγκνερ, το οποίο ακούω τώρα, δεν είναι αρκετό ώστε να με γαληνέψει.

Να ξεκαθαρίσω όμως κάτι. Ως δάσκαλος τα τελευταία 17 χρόνια έχω κάνει προσπάθεια να βοηθήσω πολλούς από τους μαθητές μου να βρουν το δικό τους δρόμο, να χαράξουν το δικό τους μονοπάτι μέσα σε αυτό το ζοφερό και αποπνικτικό κλίμα της μιζέριας, της μισαλλοδοξίας και της οπισθοδρόμησης. Και σήμερα είμαι πολύ περήφανος γιατί αρκετοί από αυτούς θριαμβεύουν σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, έχουν βρει καταπληκτικές δουλειές και ζουν μια όμορφη και ισορροπημένη ζωή. Θα μου πεις μακριά από την πατρίδα; Ναι, δυστυχώς. Αυτό είναι το τίμημα και η θυσία αυτού του αγώνα. Η Ελλάδα είναι ο τόπος μας, την αγαπάμε, έχουμε δημιουργήσει τις αναμνήσεις μας (και πολλοί από εμάς έχουμε και εκπληκτικές αναμνήσεις), είναι οι ρίζες μας και θα αποτελεί για πάντα κομμάτι της ψυχής μας. Έτερον εκάτερον όμως. Το ότι αγαπάμε τον τόπο μας δε σημαίνει ότι θα κάτσουμε να θαφτούμε κάτω από τη λάσπη του. Και να σας πω και κάτι; Δεν ισχύουν για όλους αυτά. Ότι γράφω αφορά μόνο εκείνους που ονειρεύονται να δημιουργήσουν ή και να μεγαλουργήσουν, να ζήσουν έντονα, να αποκτήσουν ενδιαφέρουσες εμπειρίες, να γνωρίσουν ανθρώπους από όλα τα μέρη της γης και να νιώσουν μέρος αυτής της θαυμάσιας παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Όποιος επιθυμεί να περάσει όλη του τη ζωή παίζοντας ταβλάκι, μερακλώνοντας με Σφακιανάκη, δουλίτσα, σπίτι, κουτσομπολιό, εξοχικό, χωριό, καφενείο, τον παρακαλώ να σταματήσει να διαβάζει τώρα. Εννοείται πως σέβομαι την επιλογή του αλλά προφανώς τα γραφόμενα μου δεν αφορούν αυτόν. Γιατί λοιπόν να στενοχωριόμαστε και να χαλάμε τις καρδιές μας; Συμφωνούμε ότι διαφωνούμε. Ανοχή στη διαφορετικότητα. Τα'χουμε πει αυτά.

Όμως νισάφι πια! ΔΕΝ μπορούμε να ευχαριστήσουμε τους πάντες ούτε γίνεται να μας αρέσουν όλα, ούτε όλα είναι θέμα γούστου και αισθητικής. Δεν μπορεί το σκυλάδικο να εξισώνεται με την όπερα επειδή το ημιμαθές πόπολο αντιλαμβάνεται μόνο μια τσιρίδα στα αυτιά του! Δεν είναι ποτέ δυνατόν ένα αριστούργημα του Rubens ή του Caravaggio να εξισώνεται με το σαχλό #duckface του καθενός απ'το Instagram. Δε γίνεται ο Άμλετ να εξισώνεται με τα ανέκδοτα του καφενείου και ούτω καθ'εξής. Επίσης δε γίνεται να λες, «Εγώ δεν έχω πρόβλημα με τους gay. Μακριά απ’τον κ**ο μου και ας βγάζουν τα μάτια τους μόνοι τους». Δε γίνεται να λες, «Δεν έχω πρόβλημα με τους μαύρους αλλά έτσι και η κόρη μου μου φέρει κανέναν για γαμπρό θα τη σκοτώσω». Επίσης δεν μπορείς να λες, «Είμαι πιστός χριστιανός» και όταν κάποιος σου πει ότι δεν πηγαίνει τακτικά στην εκκλησία να γουρλώνεις τα μάτια σου και να τον κατηγορείς ότι είναι άθεος. Τέλος πάντων, μπορούμε να διαφωνούμε για πολλά αλλά και να συνυπάρχουμε επίσης. Όμως όλα δεν είναι ίδια και όμοια και πριν κατηγορήσουμε κάποιον για το ότι είναι διαφορετικός ας κοιτάξουμε καλά την καμπούρα μας! Δε μιλώ για ηθική εδώ. Δε μου αρέσει η ηθικολογία η οποία είναι και απολύτως σχετική. Κάτι ανήθικο και κατακριτέο στην κοινωνία μας, όπως ας πούμε η αυτοκτονία, είναι μια κίνηση εξιλέωσης και τιμής στην Άπω Ανατολή. Όμως εγώ μιλώ για παραδεδομένες, κλασικές, πανανθρώπινες αξίες και παρεμπιπτόντως ας αφήσουμε τα «θεία» στην ησυχία τους - ξαφνικά γίναμε αυθεντίες στην ερμηνεία των βουλών του Κυρίου.

Πανανθρώπινες αξίες λοιπόν. Εκεί υστερούμε τα μάλα! Και όλα δυστυχώς έχουν σχέση με το ελληνικό σχολείο. Ένα σκουριασμένο κονσερβοκούτι που βρωμάει σαπίλα και μούχλα. Ένα προπαρασκευαστήριο ημιμαθών! Όποιος δεν έχει την τύχη να έχει βοήθεια από το σπίτι, το περιβάλλον του ή την τρελή όρεξη να εξερευνήσει από μόνος του, έχει δυστυχώς χαθεί για πάντα στο πυκνό και πνιγηρό δάσος της αποστεωμένης γνώσης, της προκλητικής αδιαφορίας, της κούφιας πατριδολαγνείας, της ανόητης θρησκοληψίας, της σκοτεινής μισαλλοδοξίας, του τραγικού συντηρητισμού και της απαράμιλλης ανικανότητας. Ένα σχολείο καθρέφτης της κοινωνίας μας και τούμπαλιν. Ένας εκβαρβαρισμός, ένας κοινωνικός δαρβινισμός, μια αηδιαστική προσέγγιση των καυτών και δύσκολων θεμάτων που απασχολούν την ανθρωπότητα, μια αποτελμάτωση δίχως προηγούμενο. Που να τολμήσει κανείς να προτείνει στην τάξη να συζητηθούν θέματα όπως η ομοφυλοφιλία, η έκτρωση, η ευθανασία, ο ρατσισμός, ο αντίκτυπος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στον ψυχισμό του νέου ανθρώπου, να ασχοληθούν με ερωτήματα όπως «Υπάρχει Θεός ή μήπως ο Θεός είναι φτιαγμένος κατ'εικόνα και καθ'ομοίωση του ανθρώπου;», «H πορνεία είναι ανήθικο επάγγελμα;», «Οι ομοφυλόφιλοι είναι ανώμαλοι; - βλ. American Beauty», «Μπορούμε να είμαστε φίλοι με τους Τούρκους;», «Tο Κεφάλαιο είναι πάντα ληστρικό και μας κλέβει τα όνειρα;», «Γιατί κατέρρευσε το κομμουνιστικό σύστημα διακυβέρνησης;», «Οι μουσουλμάνοι είναι εν δυνάμει τρομοκράτες;», «Είναι η αγάπη για τον άνθρωπο δυνατότερη από την αγάπη για την πατρίδα; - βλ. Ο Άγγλος Ασθενής» και άπειρα άλλα. Σίγουρα οι απαντήσεις που θα έπαιρνε κάποιος θα ήταν το λιγότερο φρικιαστικές!

Αν όμως τολμούσαμε να διαβούμε το Ρουβίκωνα τότε θα ήμασταν και σε θέση να σταθούμε στο παγκόσμιο στερέωμα άφοβα, με σιγουριά και με παρρησία χωρίς να καταφεύγουμε σε θεωρίες συνωμοσίας (μας ψεκάζουν, θα μας αρπάξουν τα πετρέλαια) και εθνοφυλετικούς κομπλεξισμούς (οι ξένοι φταίνε για όλα). Το σχολείο θα έπρεπε να προωθεί μια σύγχρονη και ανοιχτόμυαλη εκπαίδευση, χωρίς ταμπού και διαχωρισμούς, με έμφαση σε μαθήματα όπως η Εφαρμογή Νέων Τεχνολογιών, η Σεξουαλική Διαπαιδαγώγηση, η Σύγχρονη Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, η Φυσική Ιστορία, η Κοινωνική Ανθρωπολογία, η Πολιτική Αγωγή, η Σύγχρονη Παγκόσμια Ιστορία και Τέχνη, η Κλασική Μουσική και να δίνει σαφή κατεύθυνση προς το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των ατόμων με κινητικά προβλήματα, τον εθελοντισμό, την προώθηση της ισονομίας, της συμμετοχικής δημοκρατίας, της ανεξιθρησκείας, της διαφορετικότητας, της άμιλλας, της αμοιβαιότητας, της αξιοκρατίας, της λογοδοσίας και πάνω από όλα της αναλυτικής σκέψης και της ευθυκρισίας.

Πρέπει να μάθουν τα παιδιά να μην ανταγωνίζονται με φανατισμό το ένα το άλλο και να κάνουν πασαρέλα το κορμί τους στα κοινωνικά δίκτυα ώστε να γίνουν πιο δημοφιλή. Να μην παρασύρονται από τους δήθεν και να βιάζονται να τα καταπιούν όλα μονομιάς. Να περπατήσουν πριν τρέξουν. Να μη γίνονται σφουγγοκωλάριοι, οσφυοκάμπτες και αχυράνθρωποι των δήθεν cool and trendy - my ass! Να μη γοητεύονται από τις δηλώσεις τύπου BFF στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, να μη σέρνονται σε συνήθειες και παρέες αυτών που πιστεύουν ότι είναι εναλλακτικοί. Να μη γίνονται entourage κενών ανθρώπων που εκθέτουν και ακκίζονται με τη φάτσα τους τόσο πολύ ώστε σου έρχεται να κάνεις εμετό. Να περιμένουν, να υπομένουν, να εργάζονται σκληρά και να μείνουν διαφορετικοί με το όποιο τίμημα. Να διαβάζουν παγκόσμια λογοτεχνία και ιστορία, να ασχοληθούν με τις τέχνες και να επισκέπτονται πινακοθήκες, να πηγαίνουν σε κονσέρτα κλασικής μουσικής, να μάθουν τι είναι η όπερα, το θέατρο, τα ταξίδια με περιεχόμενο και ο καλός κινηματογράφος. Κατ'αυτό τον τρόπο θα είναι σε θέση με τον καιρό να κάνουν ουσιαστικό και εμπεριστατωμένο διάλογο ώστε να ωφελούνται από τις αντιθέσεις. Θα μάθουν να αναπτύσσουν ορθά επιχειρήματα, να φιλτράρουν και να αξιολογούν διαφορετικές απόψεις, να διαφωνούν κόσμια και τέλος να επιχειρηματολογούν χωρίς ύβρεις και προσωπικές επιθέσεις. Να σας πω κάτι από την εμπειρία μου; Δεν είναι η Ελλάδα το κέντρο του κόσμου! Ένας θλιβερός μικρόκοσμος είναι πια. Υπάρχει ζωή εκεί έξω. Ψάξτε να τη βρείτε πέρα από σύνορα και πεποιθήσεις.

Δυστυχώς όλα αυτά είναι όνειρα θερινής νυκτός, το ξέρω. Και έτσι οι παπαγάλοι μας θα συνεχίζουν να πορεύονται στην καλύτερη περίπτωση ως καλοί εξειδικευμένοι επιστήμονες αλλά με παντελή άγνοια για το σύγχρονο παγκόσμιο κοινωνικό, οικονομικό, πολιτικό και πολιτιστικό γίγνεσθαι. Οι υπόλοιποι θα μετατραπούν σε φοβικά ανθρωπάκια που στη συνήθη περίπτωση θα φορούν μπλουζάκια του Che αλλά στη σκοτεινή αίθουσα θα τους τρέχουν τα σάλια με την έκλυτη ζωή του Jordan Belfort, του χρηματιστή που υποδύεται ο Leonardo DiCaprio στην ταινία The Wolf of Wall Street. Λάθος τρόπος, λάθος κατεύθυνση αλλά σωστό αποτέλεσμα. Ναι, βέβαια καλά διαβάσατε, σωστό αποτέλεσμα! Αυτό που είμαστε είναι ακριβώς αυτό που πρέπει να είμαστε σύμφωνα με τη συνταγή. Η συνταγή είναι 100% σωστή. Αν δεν την αλλάξουμε το αποτέλεσμα θα είναι πάντα το ίδιο. Θα βρισκόμαστε πάντα στο αιώνιο κώμα μας και θα πείθουμε το εαυτό μας ότι είμαστε η Ωραία Κοιμωμένη. Ας συνεχίζουμε λοιπόν τον αιώνιο ύπνο μας. Μη μας ξυπνάτε! Όταν ξυπνήσουμε όλα θα είναι και πάλι καλά... Ε, ναι! Δε φτάνει να λέμε ότι θα επιλέξουμε το δύσκολο μονοπάτι. Πρέπει να το κάνουμε κιόλας!

Υ.Γ. Εγώ λέω αυτό το Σαββατοκύριακο να πάω να δω το Dallas Buyers Club ώστε να ενισχύσω λίγο ακόμη την άποψη μου για το σεβασμό στη διαφορετικότητα. Πάντα θα ελπίζω και πάντα θα παλεύω ακόμη και για τον έναν... Σας ευχαριστώ που με ανεχτήκατε για μια ακόμη φορά.